ដោយ ឡេង ម៉ាលី ពេទ្យពិគ្រោះ វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ
2012-03-01
ព្រូនថ្លើមជាប្រភេទសត្វល្អិតម្យ៉ាង ដែលរស់នៅពឹងផ្អែកលើមនុស្ស ឬសត្វដទៃមួយចំនួន ដូចគ្នានឹងព្រូនប្រភេទដទៃទៀតដែរ។
ស្តាប់សំឡេង | |
ថតសំឡេង |
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ ប៉ារ៉ាស៊ីតសាស្រ្ត និងបាណកសាស្រ្ត នៃក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា គឺលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ ពន្យល់ថា ព្រូនថ្លើមនេះ ជាពួកព្រូនសំប៉ែតម្យ៉ាង ដែលចូលទៅរស់នៅក្នុងថ្លើមរបស់មនុស្ស បន្ទាប់ពីបានឆ្លងចូលទៅក្នុងខ្លួន។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «ជាសត្វម្យ៉ាង បើនៅក្នុងខ្លួនមនុស្ស វាញាស់ទៅប្រវែងប្រហែល ១២ មិល្លីម៉ែត្រ។ វាអាចនៅក្នុងថ្លើម ១០ ទៅ ២០ ឆ្នាំ នៅក្នុងទឹកប្រមាត់ ហើយពងមួយបានតែមួយ។ អត់បានទៅកើតធំរីកបានព្រូនច្រើនទេ ព្រោះពងវាទាល់តែធ្លាក់ទៅទឹកចូលទៅក្នុងខ្យងទៀត ទើបទៅជាសត្វបាន»។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានហៅពួកព្រូនសំប៉ែតដែលនៅក្នុងថ្លើមនេះ ជាភាសាអង់គ្លេសថា លីវើរ ហ៊្វ្លុក (Liver Fluke)។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ មានប្រសាសន៍ថា ប្រភព និងការចម្រើនលូតលាស់របស់ព្រូននេះ គឺវិលចុះវិលឡើងជាដំណាក់កាល រវាងមនុស្ស សត្វខ្យង និងត្រី។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «ព្រូនថ្លើមនេះ កាលណាវានៅក្នុងថ្លើមហើយ គេហៅថាជាសត្វខ្ទើយ។ សត្វខ្ទើយ វាអត់មានញី ឬឈ្មោលទេ។ វាចុះតាមលាមក។ បើលាមកបត់ជើងផ្ដេសផ្ដាសទៅ វាចូលក្នុងទឹក ហើយវាញាស់ៗ ហើយវាហែលទៅនៅក្នុងខ្យង។ នៅក្នុងខ្យងហើយវាបំផ្លែងខ្លួនទៅប៉ុន្មានមុខ ឬដំណាក់ បានចេញជាសត្វតូចហែលក្នុងទឹក ហើយបានវាឆ្លងស្បែកត្រី ទៅនៅក្នុងត្រី។ ពេលនៅក្នុងសាច់ត្រី ហ្នឹងវាក្រាំង គឺអត់ធ្វើចលនាអីទាំងអស់»។
ចំពោះមនុស្សយើងដែលអាចឆ្លងព្រូននេះបាន គឺដោយសារការទទួលទានត្រីឆៅ ឬចម្អិនមិនបានល្អ ដែលមានពងព្រូននៅក្នុងសាច់ ឬស្បែកត្រីនោះ។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «មនុស្សអ្នកបត់ជើង ហើយអ្នកហូបសាច់ត្រីឆៅ។ បើគាត់កុំហូបសាច់ត្រីឆៅ គាត់អត់មានព្រូនហ្នឹងទេ»។
មានសេចក្ដីរាយការណ៍មួយចំនួនបានសរសេរថា ការទទួលទានត្រីទឹកសាបចំនួន ៧ ប្រភេទ នៅប្រទេសកម្ពុជា អាចបណ្ដាលឱ្យកើតជំងឺមហារីកថ្លើម ដោយសារតែត្រីទាំងនោះមានពងព្រូនថ្លើម។
ក៏ប៉ុន្តែ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺគ្រុនចាញ់ ប៉ារ៉ាស៊ីតសាស្រ្ត និងបាណកសាស្រ្ត នៃក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា គឺលោកវេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ ថ្លែងថា នៅមិនទាន់មានលទ្ធផលពីការសិក្សាណាមួយបញ្ជាក់ច្បាស់នៅឡើយទេ។
បើទោះដូច្នេះក្ដី លោកបញ្ជាក់ថា ពិតជាមានការសិក្សា ដើម្បីចង់ដឹងអំពីផលប៉ះពាល់របស់ព្រូននេះមែន ដោយសារតែព្រូនប្រភេទនេះអាចរស់នៅបានយូរឆ្នាំនៅក្នុងថ្លើម។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «យើងកំពុងចាប់ផ្ដើមស្រាវជ្រាវថា តើវាអាចប៉ះពាល់សុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ ត្រូវកើតមហារីក ឬយ៉ាងណា? នេះជាសារសំខាន់។ យើងចាប់ផ្ដើមស្រាវជ្រាវថា តើបើវានៅយូរអ៊ីចឹងយើងអាចកើតមហារីក ឬក៏អត់។ ជាធម្មតាវាអាចនៅ ១០ ទៅ ២០ ឆ្នាំ។ វាមានលទ្ធភាពតិចណាស់ ដែលកើតទៅជាជំងឺមហារីក។ ក៏ប៉ុន្តែយើងសិក្សា យើងប្រយ័ត្ន ជាជាងគាត់កើតហើយ បានយើងនិយាយ»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិតបន្តថា ថ្វីបើវាអាចរស់នៅក្នុងថ្លើមបានយូរក្ដី ជួនកាលក៏មិនបង្កបញ្ហាអ្វីដែរ។
ឯកសារពេទ្យបានបង្ហាញថា បញ្ហាឆ្លងព្រូនថ្លើមនេះ ច្រើនកើតមាននៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក, អាស៊ី, អាមេរិកខាងត្បូង ដែលសម្បូរដោយខ្យងទឹកសាប និងក្នុងប្រទេសដែលមិនមានអនាម័យល្អ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ មានប្រសាសន៍ថា ការសិក្សាបានរកឃើញថា ត្រីខ្លះមានពងព្រូន។ ក៏ប៉ុន្តែ មិនមែនត្រីទាំងអស់ទេ។ បើទោះជាយើងទទួលទានត្រី ដែលមានពងព្រូននេះចូលទៅក្នុងខ្លួនក៏ដោយ ក៏មិនមែនបានសេចក្ដីថា សុទ្ធតែអាចនាំឱ្យមានជំងឺមហារីកថ្លើមទាំងអស់ដែរ។ មានករណីតិចតួចណាស់ ដែលថាព្រូនថ្លើមអាចបណ្ដាលឱ្យកើតជំងឺមហារីកថ្លើមបាន។
ទាក់ទងនឹងការព្យាបាលវិញ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតថ្លែងថា មិនលំបាកទេ ព្រោះវាអាចងាប់ដោយសារការលេបថ្នាំសម្លាប់ព្រូនធម្មតាដែរ។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «ព្រូននេះបើទោះជានៅក្នុងថ្លើមក៏ដោយ ក៏វាហុយងាយឆាប់ស្លាប់ណាស់ ហើយថ្នាំព្យាបាលវាថោកទេ គឺប្រហែល ២ ដុល្លារ។ នៅកន្លែងណាក៏មានលក់ដែរ។ បញ្ហាហ្នឹងមិនធ្ងន់ធ្ងរអីទេ។ គ្រាន់តែយើងលេបថ្នាំព្រូនផ្សេង ព្រូនថ្លើមហ្នឹងវាស្លាប់ទៅឯង។ ថ្នាំហ្នឹងអត់មានគ្រោះថ្នាក់សោះ។ លើកលែងតែអ្នកមានផ្ទៃពោះ យើងប្រយ័ត្ន»។
រីឯវិធីបង្ការកុំឱ្យឆ្លងព្រូនថ្លើមនេះបាន លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ ណែនាំថា ត្រូវទទួលទានអាហារ ត្រីសាច់ណា ដែលចម្អិនបានឆ្អិនល្អ។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «វាឆាប់ងាប់ទេ។ គ្រាន់តែអាំងបន្តិចទៅ ឬស្ងោបន្តិចទៅងាប់ហើយពងព្រូនហ្នឹង អត់មានផលប៉ះពាល់អីទាំងអស់»។
ដូច្នេះលោកវេជ្ជបណ្ឌិតផ្ដល់ឱវាទថា យើងគប្បីបន្តទទួលទានត្រីដដែល ព្រោះត្រីជាប្រភពអាហារដ៏ប្រសើរសម្រាប់រាងកាយយើងលូតលាស់។
វេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ៖ «គិតពីសុខភាពប្រជាជន យើងក៏ស្រាវជ្រាវមើលថា តើថ្ងៃក្រោយវាទៅជាអី។ នៅក្នុងការស្រាវជ្រាវនៅឡើយទេ ហើយសុំឱ្យប្រជាជនកុំខ្លាច នៅតែហូបដដែលទៅ។ អត់មានប៉ះពាល់អីទេ សូម្បីព្រូនហ្នឹងក៏ដោយ ឱ្យតែចម្អិន។ ព្រោះត្រីមានប្រូតេអ៊ីន វីតាមីន ដើម្បីយើងមានអាហារូបត្ថម្ភល្អ ឆាប់លូតលាស់។ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះមានសុខភាពល្អ កូនបានសុខភាពល្អក្នុងពោះ។ សំខាន់ណាស់យើងមិនអាចខានបានទេ។ នៅប្រទេសកម្ពុជាយើងមានយុទ្ធនាការចែកថ្នាំព្រូនមួយឆ្នាំពីរដង។ ដូច្នេះវាមានលទ្ធផលតិចណាស់ ដែលឱ្យនៅដល់បួនដប់ឆ្នាំ។ ព្រោះ ៦ ខែ ពិសេសកុមារនៅក្នុងសាលារៀនហ្នឹងយើងចែកបាន ៩៥%។ អ៊ីចឹងវាមិនអាចទេ»។
ចំពោះប្រហុក ដែលពលរដ្ឋខ្មែរយើងខ្លះចូលចិត្តទទួលទានឆៅដែរនោះ ក៏នៅមិនទាន់មានការសិក្សាស្រាវជ្រាវច្បាស់លាស់ដែរ ថាតើអាចឆ្លងព្រូនដែរ ឬក៏អត់។
បញ្ហាព្រូនថ្លើមនេះ ត្រូវបានគេរកឃើញមាននៅលើពលរដ្ឋខ្មែរ ប្រមាណ ៣០ ឆ្នាំមកហើយ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ច ម៉េងជួរ ឱ្យដឹងថា ការសិក្សាអំពីផលវិបាកនៃព្រូននៅក្នុងថ្លើមនេះ គឺត្រូវប្រើរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ។ លទ្ធផលពីការស្រាវជ្រាវអំពីជំងឺមហារីកថ្លើម ដែលបណ្ដាលមកពីព្រូនថ្លើមនេះ នឹងត្រូវប្រកាសឱ្យដឹងនៅរយៈពេល ២ ឆ្នាំខាងមុខ៕
0 comments :
Post a Comment