Cambodia Health Reform Strategy

Analyzed by Dr. Kem Ley

ព្រះមហាក្សត្រ នាយករដ្ឋមន្រ្តី និងថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗគួរៀនប្រើប្រាស់សេវាសុខភាពក្នុងស្រុក ទើបមានឱកាសក្នុងការរួមគ្នាកែលំអរគុណភាពសេវាសុខាភិបាលទាំងអស់គ្នា។

ខ្ញុំបាទ និងក្រុមគ្រួសារសុខចិត្តប្រើប្រាស់សេវាសុខាភិបាល ក្នុងស្រុកបើទោះជាគុណភាពនៅទាបក៏ដោយ។

ខាងក្រោមជាអនុសាសន៏ខ្លះៗក្នុងការចូលរួមធ្វើបដិវត្តន៏វិស័យសុខាភិបាល។

របៀបរបបគ្រប់គ្រងពីលើចុះក្រោម(មិនវិមជ្ឈការការងារសម្រេចចិត្ត និងថវិកា) និងការរឹតត្បិតក្នុងការចូលរួមរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ផ្នែកឯកជន បណ្តាញសហគមន៍ ក៏ជាបញ្ហាគន្លឹះដែលត្រូវដោះស្រាយ។ ខាងក្រោមនេះជាយុទ្ធសាស្រ្តថ្មីដែលចេញពីការវិភាគនិងការតាមដានវិស័យសុខាភិបាលគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ៖

យុទ្ធសាស្ត្រទី១. ពង្រីកសហគ្រាស់សុខាភិបាលសាធារណ
វិមជ្ឈការមន្ទីរពេទ្យជាតិ មន្ទីរពេទ្យបង្អែក និងមណ្ឌលសុខភាពមួយចំនួនឲ្យទៅជាស្ថាប័នរដ្ឋបាលសាធារណ ឬពាក់កណ្តាលស្វ័យភាពនៃដំណើរការគ្រប់គ្រង ចាត់ចែងនិងអនុវត្ត។ គោលការកំណត់អត្តសញ្ញាណភាពក្រីក្រ ត្រូវវិមជ្ឈការឲ្យភាគីទី៣ទាំងស្រុក។

យុទ្ធសាស្ត្រទី២. ផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធន៏ និងកែលំអរគុណភាព
បង្កើនការកែលំអគុណភាពមន្ទីរពេទ្យជាតិ មន្ទីរពេទ្យបង្អែក មណ្ឌលសុខភាពដោយចម្លង និងរៀនសូត្រពីមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាទាំងស្រុង (គោលការណ៍ ប្រាក់បៀវត្សរ៍ វិន័យ ប្រូតូកូល (ពិធីការ) ថ្នាំនិងរបៀបគ្រប់គ្រងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព តម្លាភាព និងគណនេយ្យភាព)។

យុទ្ធសាស្ត្រទី៣. បង្កើនប្រាក់បៀវត្ស និងការលើកទឹកចិត្ត
រៀបចំប្រាក់បៀវត្សរ៍ដោយផ្តល់ប្រាក់ខែអប្បបរមា៥០០$ ដល់មន្រ្តីពេទ្យថ្នាក់ទាបបំផុត ក៏ដូចជាមន្ត្រីរាជការទូទៅ (សូមមើលកំណែទំរង់ប្រាក់បៀវត្សរ៍)។

យុទ្ធសាស្ត្រទី៤. ពង្រីកការធានារាប់រងសុខភាពជាលក្ខណជាតិ
ពង្រឹង និងពង្រីកកម្មវិធីធានារ៉ាប់រងសុខភាពសហគមន៍ទូទាំងប្រទេស ដោយសហការជាមួយភាគីយ៉ាងតិចបួនភាគី (រដ្ឋ ប្រជាពលរដ្ឋ អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងក្រុមហ៊ុនឯកជន)។

យុទ្ធសាស្រ្តទី៥. វិមជ្ឈការសេវាសុខាភិបាលសហគមន៏ដាច់ស្រយាល
ពង្រីក និងលើកទឹកចិត្តមន្ទីរពេទ្យឯកជននៅថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់ក្រោមជាតិ ជនបទ ជាពិសេសតំបន់ដាច់ស្រយាលឲ្យមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការដំណើរការសេវារបស់ខ្លួន។ ភ្នាក់ងាររដ្ឋរៀបចំកិច្ចសន្យាពិសេសជាមួយគ្លីនិកឯកជនក្នុងការផ្តល់សេវាដល់ពលរដ្ឋនៅតំបន់ជនបទ និងតំបន់ដាច់ស្រយាល។

យុទ្ធសាស្រ្តទី៦. ពង្រឹងគុណភាពកម្មវិធីជាតិដែលមានការចូលរួមពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល
បង្កើនភាពជាដៃគូជិតស្និទ្ធជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងផ្តល់ថវិកាជាតិដល់អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងដំណើរការគ្លីនិក និងកម្មវិធីជាតិនានាដែលរដ្ឋមិនអាចបំពេញបាន។

យុទ្ធសាស្ត្រទី៧.វិមជ្ឈការសេវាសុខាភិបាល
វិមជ្ឈការឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នឯកជនដេញថ្លៃយកសេវាចាក់ថ្នាំថ្នាំបង្ការ និងកម្មវិធីជាតិចាំបាច់មួយចំនួន។ ភ្នាក់ងាររដ្ឋមានតួនាទីអភិបាលកិច្ចតាមបែបចូលរួមនូវដំណើរការផ្តល់សេវាកម្មវិធីជាតិទាំងនោះ។

យុទ្ធសាស្រ្តទី៨. ពង្រឹងការអនុវត្តស្តង់ដាសេវាសុខាភិបាល
រៀបចំស្តង់ដារសេវាសុខភាពដោយយកគំរូតាមប្រទេសមួយចំនួន នៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន និងដាក់ឲ្យអនុវត្តចំពោះមន្ទីរពេទ្យរដ្ឋ និងឯកជន។

យុទ្ធសាស្រ្តទី៩. ពង្រឹងការគ្រប់គ្រងគ្រឹះស្ថានសុខាភិបាលពីភាគីពាក់ព័ន្ធ
ពង្រឹងការចូលរួមរបស់សហគមន៍ តាមរយៈពង្រីកសមាសភាពពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសមាជិកសហគមន៍ក្នុងយន្តការគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងមណ្ឌលសុខភាព គណៈកម្មការគ្រប់គ្រងមន្ទីរពេទ្យបង្អែក។ វិនិយោគបន្ថែមទាំងសមត្ថភាព សេចក្តីសម្រេចចិត្តនិងធនធានថវិការដ្ឋ ដើម្បីឲ្យដំណើរការ។ ជំរុញឲ្យអនុវត្តទាំងស្រុងនូវឧបករណ៍គណនេយ្យភាពសង្គមដូចជា (Citizen Report Card-CRC, Community Score Card=CSC, Social Audit=SA, Social Budgeting-SB etc.)។

យុទ្ធសាស្ត្រទី១០. ពង្រីកការធានារាប់រងសុខភាពសហគមន៏និងមូលនិធិសមធម៌
រៀបចំ និងដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវគោលការណ៍ធានារ៉ាប់រងសុខភាព សម្រាប់ពលករធ្វើការនៅសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ និងក្នុងប្រព័ន្ធ។ ពង្រឹងការសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងស្តង់ដារដោយមានភាគីយ៉ាងតិចបួន (ស្ថាប័នរដ្ឋ ស្ថាប័នអង្គសង្គមស៊ីវិល ក្រុមហ៊ុនដែលកម្មករធ្វើការ និងកម្មករខ្លួនឯង)។គ្រប់ស្ថាប័នមន្ទីរពេទ្យជាតិ និងមន្ទីរពេទ្យបង្អែកត្រូវមានភាគីទីបីគឺអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងផ្នែកឯកជនគ្រប់គ្រងមូលនិធិសមធម៌សម្រាប់អ្នកក្រីក្រនិងគ្រួសាររងគ្រោះក្នុងនាមជាភាគីទី៣.

យុទ្ធសាស្ត្រទី១១. បង្កើនការគ្រប់គ្រងតម្លៃសេវាសុខាភិបាល
បង្កើតក្រុមតំណាងប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីកំណត់តម្លៃសេវាសុខភាព អភិបាលកិច្ចល្អ តាមដាន និងវាយតម្លៃលើសេវាសុខាភិបាលទូទៅ។

យុទ្ធសាស្ត្រទី១២. ពង្រឹងការចូលរួមសកម្មរបស់ពលរដ្ឋ
រៀបចំយន្តការប្រជាធិបតេយ្យក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធាន អនុប្រធាន គណៈគ្រប់គ្រងមន្ទីរពេទ្យជាតិ មន្ទីរពេទ្យបង្អែក និងមណ្ឌលសុខភាព តាមរយៈការចូលរួមរបស់បុគ្គលិកស្ថាប័ននោះផ្ទាល់។ លុបបំផុតចោលទាំងស្រុងនូវការតែងតាំងប្រធាន អនុប្រធានតាមរយៈមេនយោបាយ ឬថ្នាក់លើ។

យុទ្ធសាស្ត្រទី១៣. ពង្រឹងវិជ្ជាជីវៈសុខាភិបាល
ពង្រឹងការអនុវត្តជាក់ស្តែងនូវគោលនយោបាយដាក់ទណ្ឌកម្មដល់បុគ្គលិកប្រព្រឹត្តខុសពីក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងគោលនយោបាយនៃការចូលរួមពេញលេញពីប្រជាពលរដ្ឋ តំណាងប្រជាពលរដ្ឋ ផ្នែកឯកជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងកិច្ចការអភិបាលកិច្ចល្អ។

យុទ្ធសាស្ត្រទី១៤. ពង្រឹងយន្តការសម្របសម្រួលរវាងផ្នែកឯកជន អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងរដ្ឋ
ពង្រឹងយន្តការក្រុមការងារសុខភាពថ្នាក់ជាតិ (Institutionalized TWGH with clear procedures and decision making) និងថ្នាក់ក្រោមជាតិតាមរយៈកូតា (ភាគបែង) ស្មើភាពរវាងសមាជិកនៃតំណាងស្ថាប័នរដ្ឋ តំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិល តំណាងជនរងគ្រោះ តំណាងផ្នែកឯកជន និងតំណាងដៃគូពាក់ព័ន្ធនានា។

យុទ្ធសាស្ត្រទី១៥. ពង្រីកនិងពង្រឹងការអប់រំសុខភាពបឋម
ពង្រីកកម្មវិធីអប់រំសុខភាពបឋមតាមរយៈវិមជ្ឈការឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល បណ្តាញសហគមន៍ ផ្នែកឯកជន និងបញ្ចូលក្នុងផែនការអភិវឌ្ឍនិងផែនការវិនិយោគឃុំ/សង្កាត់។ យុទ្ធនាការអប់រំសុខភាព និងសុខភាពបន្តពូជ ត្រូវជំរុញតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនានា។

យុទ្ធសាស្រ្តទី១៦. ពង្រឹងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ
ពង្រឹង និងពង្រីកការសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមបែបចូលរួម និងតាមលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រដោយមានការសហការជាមួយស្ថាប័ននានាដូចជា វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិរបស់ក្រសួងផែនការ ស្ថាប័នស្រាវជ្រាវអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ស្ថាប័នស្រាវជ្រាវឯកជន ស្ថាប័នស្រាវជ្រាវតាមសកលវិទ្យាល័យ និងអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យនានា៕

យុទ្ធសាស្រ្តទី១៦. ពង្រឹងគុណភាពវិធីសាស្រ្តកំណត់គ្រួសារក្រីក្រ និងពង្រីកការប្រើប្រាស់ប័ណ្ណក្រីក្រ
ការសិក្សាកំណត់អត្តសញ្ញាណភាពក្រីក្រមានការចូលរួមពេញលេញពីស្ថាប័នស្រាវជ្រាវ ផ្នែកឯកជន និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ប័ណ្ណសមធម៌គួត្រូវបានប្រើប្រាស់គ្រប់ផ្នែក ទាំងសេវាសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងសេវាកម្មនានា។

Cambodia Health Reform Strategy, Cambodia Health Reform Strategy​ Recommendations, Health Reform, Reform Strategy, The need for reform, Cambodia,យុទ្ធសាស្រ្តកំណែរទំរង់ប្រពន្ធ័សុខាភិបាល នៅកម្ពុជា

Cambodia Road Traffic Signs

 Dropbox: Download
Google Drive: Download


Cambodia Road Traffic Signs, 2007, 2015, Cambodia Traffic Law, Road Signs, Cambodia, Traffic Light, Cambodia Road Traffic Law 2015, Road Traffic Signs, Traffic Sign, 

Cambodia Road Traffic Law 2015

Dropbox: Download
Google Drive: Download

Cambodia Road Traffic Law 2015, Cambodia Traffic Law, Traffic Law, 2007, 2015, law of traffic in Cambodia, ច្បាប់ចរាចរណ៍

[Solved] How to Fix Hyperlink Problem in Microsoft Word 2007 or 2010

Sometimes you have mistaken by pressing shortcut key and it shows the following hyperlink in your document instead of their values.

If you want to fix this hyperlink problem in Microsoft Word 2007 or 2010 you’ll need to take the following steps:

1. Click on the Office button
2. Select Word options
3. Select Advanced.
4. Scroll down and in the section “show document content” you need to uncheck “show field codes instead of their values”.
5. Click OK

Want to use shortcut key:  Alt+F9.

Your hyperlink problem is solved.

[Solved] How to Fix Hyperlink Problem in Microsoft Word 2007 or 2010, Microsoft Word, 2007, 2010, Show Field Codes, Show Field codes instead of their values, How to Fix Hyperlink in Word

Cambodia Malaria Elimination Project Grant Opportunity

Please visit: https://www.fbo.gov/

Use keyword/solicitation: SOL-442-16-000001

GRANT OPPORTUNITY for CAMBODIA, Malaria Grant, Malaria Project, 

List of Health Centers in Cambodia

https://www.google.com/maps/d/edit?mid=zKeZGIDECSSs.kBPByArQdR6E

List of Health Centers in Cambodia, Health Centers, Map, Hospital, Referral Hospital, Health Center in Cambodia, Cambodia, Khmer,

Baby Starts Walking Day

Baby Starts Walking Day, 11-month old Zhu Yi is learning to walk by pushing chair with noisy sound. He's so surprise that he can walk with chair in his first day.

Do you want to know how? Keep your eyes with this funny kid.

Baby Starts Walking Day

គ្មានជម្រើស, No Choice

No Choice, a pity song from garment workers of messenger brand, showed about the fake economic growth in Cambodia. Life of garment workers is in bad condition. No land, no money, low salary, cause their children skipping school. That's no choice. គ្មានជម្រើស, No Choice

ដីនិងជីវិត, Land and Life

ដីនិងជីវិត, Land and Life

[Solved] How To Remove iStartSurf from Startup Website

iStartSurf is a web browser hijacker, which is promoted via other free downloads, free software, and once installed it will change your browser homepage at startup page to iStartSurf.com and default search engine to search.yahoo.com or iStartSurf.com.

There are few steps to solve this problem:

Step 1 : Uninstall iStartSurf malicious programs from your computer, especially the software you've just installed.

Step 2: Remove iStartSurf.com virus from Internet Explorer, Firefox and Google Chrome

Uninstall from Firefox

Firefox Homepage and default search

1 - Open Firefox explore.
2 - Click "Open Menu" on the right-top and click “Options” open “Options” panel.
3 - Click “General” tab.
4 - Delete istartsurf homepage link and set a new homepage link. Or click "Restore to Default".
5 - Click "OK".
6 - Choose “Manage Search Engines” in the search list.
7 - Choose "istartsurf" and click "Remove",then click “OK”.
8 - Restart Firefox explore.
9 - Type: about:config  on address bar and click on I'll be careful, I promise 

and then type: istartsurf  on the search and delete it.
10 - Reset Firefox

• Open Mozilla Firefox
• Press simultaneously Ctrl+Shift+A
• Disable the iStartsurf add on
• Go to Help (1)
• Then Troubleshoot information (2)
• Click on Reset Firefox (3)

Uninstall from IE

IE Homepage and default search

1 - Open IE Explore.
2 - Click “Tools->Internet Options”,Open “Internet Options” panel.
3 - Click “General” tab.
4 - Delete istartsurf homepage link and set a new homepage link,or click "Use blank".
5 - Click “Settings” button in the “Search” area,open “Manage Add-ons” panel.
6 - Choose istartsurf and click "Remove",then close “Manage Add-ons” panel.
7 - Click “Apply” or “OK” on “Internet Opens” panel to save the changes.

Uninstall from Chrome

Chrome Homepage and default search

1 - Open Chrome explore.
2 - Press Alt+F or Click “Customize and control Google Chrome” in the right-top of the page and click "Setting".

3 - Click “Set of pages” link of "On startup" ->delete istartsurf homepage link ->click “OK”.

4 - Click "Change" link of "Apperance" ->delete istartsurf homepage link ->click "OK".

5 - Click “Manage search engines”->delete istartsurf,then click “OK”.
6 - Restart Chrome explore. If it's still existing, please see advance solution for google chrome below.

Restart your computer after completing all the above steps.

If above solution is not work, try another advance

Advance solution for removing IstartSurf

Step 3: Remove in Regedit

1. Press Windows Logo + R  and type: Regedit  and click OK
   
2. Press Ctrl + F to find "istartsurf" . Right Click on the link and Delete one by one
   
3. Press F3 again and again to find more and delete them all when you see them until it shows message below: Finished Searching
   
4. Close all browsers and open it again. It's working well. If still not working, restart your computer.

Step 4: Remove in Installed IstartSurf from your computer folder

1. Press Windows Logo + R  and type:  appdata and click OK

2. Go to - C:\users\(your user name)\Appdata\Roaming 

3. You will find "istartsurf" folder in Roaming folder. Delete it. 

4. Delete your browser shortcut and create a new one. 

5. Now, istartsurf is not appear anymore.

Step 5: Right Click on Google Chrome or FireFox icon on Desktop and go to Property and change it target.

How To Remove istartsurf from Startup Website, To Remove istartsurf, Advance solution for removing IstartSurf, How to remove web browser hijacker, how to remove istartsurf hijacker, [Solved] How To Remove iStartSurf from Startup Website

Funny Laughing Kids Collection

Funny Laughing Kids Collection

Funny Laughing Kids Collection, Funny Kids  Playfun, Funniest Kids, Funny Girl Jump Down, Funny Kids Laughing Hysterically at Playing Toys, Funny Kids Playing with Balls Taking Bath Playground Khmer TV Series, Funny Kids Zone, 

Cambodia Demographic and Health Survey 2014 (CDHS)

Cambodia Demographic and Health Survey 2014 is available for public. You can access as links below:

Google Drive: Download

DHS Site: Download

Please also see previous documents on Cambodia DSH

Funny Kids on Holiday, Playground Zone

Funny Kids on Holiday, Playground Zone

Cambodia National Technical Working Group 2015

Government-Development Partner Joint Technical Working Groups

5 May 2015

TWG	Chair/Co-Chair(s)	Lead DP Fac ilitator	TWG Secretariat	Resource Person	CRDB's TWG Focal Point
1. Agriculture & Water	H.E. Thor Chetha Secretary of State, MoWRAM H.E. Ty Sokhun Secretary of State, MoAFF	Ms. Nina Brandstrup Representative, FAO	Mr. Mak Mony Deputy Director, Head of the TWG Secretariat makmony.dps@gmail.com Mr. Chann Sinath Deputy Director General, MoWRAM channsinath999@gmail.com	Mr. Etienne Careme Operation Coordinator, FAO etienne.careme@fao.org SP: Sokhon 011 956 577 (MAFF)	Mr. Oul Nak
2. Decentralisation &     Deconcentration	H.E. Sak Setha Secretary of State, MOI	Ms. Kristina Kuhnel Head of Development Cooperation, Swedish Embassy	H.E. Ngan Chamroeun Deputy Director General of General Dept. of Local Administration, MOI Head of the TWG Secretariat ngan.chamroeun@ncdd.gov.kh 012 489 993 Mr. Toch Pol Ponnlok 092 888 163 polponnlok@ncdd.gov.kh	Titvirak San Assistant to H.E. Ngan Chamroeun NCDD Secretariat, MOI san.titvirak@ncdd.gov.kh	H.E. Chou Heng
3. Education	H.E. Dr. Hang Chuon Naron Minister, MoEYS	Mrs. Anne LEMAISTRE Representative, UNESCO	H.E. Nath Bunroeun Secretary of State, MoEYS Head of the TWG Secretariat efa_cambodia@online.com.kh Mr. Lim Sothea Director of Planning Dept., MoEYS sothea9992000@yahoo.com	Mr. Chhim Sokun Vireak, SP chhimsokunvireak@yahoo.com 011 886 965	Ms. Reth Krisna
4. Fisheries	H.E. Eng Cheasan Delegate of Government and Director-General of Fisheries Administration	Mr. Georges Dehoux Attaché (Natural Resources Management – Climate Change), EU	Mr. Chan Danith Head of the TWG Secretariat ch.danith@gmail.com 012 966 157		Mr. Mok Puthy
5. Social Protection, Food     Security & Nutrition     (TWG-SP, FS&N)	H.E. Yim Chayly Deputy Prime Minister Chairman, CARD	Mr. Gianpietro Bordignon (FS&N) Country Director, WFP Ms. Rana Flowers (Social Protection) Representative, UNICEF	H.E. Lao Sokharom Secretary General, CARD Head of the TWG Secretariat sokharom@yahoo.com 017 346 060 097 377 7778 H.E. Sok Silo Deputy Secretary General, CARD Head of (FS&N) Coordination Unit silosok@yahoo.com.au 012 451 111 H.E. San Vathana Deputy Secretary General, CARD Head of Social Protection Coordination Unit vathana20@yahoo.com 012 950 410	Ms. Srey Mach Assistant to Country Representative, UNICEF sthan@unicef.org 012 692 080	Mr. Phon Samphors
6. Forestry Reform	H.E. Chheng Kimsun Delegate of Government and Director-General of Forestry	Ms. Elodie Maria-Sube Attaché (Natural Resources Management – Climate Change), Delegation of the European Union to the Kingdom of Cambodia	Mr. Sok Srun Chief Officer Head of the TWG Secretariat twgfr@wicam.com.kh soksrun1@yahoo.com 012 940 936		Mr. Mok Puthy
7. Gender	H.E. Dr. Ing Kantha Phavi Minister, MoWA	Mr. Napoleon Navarro Deputy Country Director, UNDP Mr. Takashi ITO Senior Representative, JICA	Ms. Nhean Sochetra Director of Gender Equality, MoWA Head of the TWG Secretariat sochetra.nhean@yahoo.com nheansochetra@online.com.kh 012 758 986	Ms. Pich Thyda Program Officer, JICA pichthyda.cm@jica.go.jp Mr. Suzuki Junsuke Formulation Advisor suzuki.junseke@jica.go.jp	Ms. Phana Veunida
8. Health	H.E. Mam Bunheng Minister, MOH	Dr. Dong-il Ahn Representative, WHO	Prof. Eng Huot Secretary of State, MOH Head of the TWG Secretariat enghuot@online.com.kh 016 813 151	Dr. Marc Derveeuw Representative, UNFPA derveeuw@unfpa.org Ms. Monique Mosolf Director of Public Health and Education, USAID	Ms. Phana Veunida
9. HIV/AIDS	H.E. Kao Try Vice-Chairman of NAA	Mrs. Christina Lau Infectious Disease Team Leader, Office of Public Health & Education, USAID/Cambodia	H.E. Teng Kunthy Secretary General, NAA Head of the TWG Secretariat kunthyt@yahoo.com 012 456 956 H.E. Tia Phalla Vice Chairman of NAA phalla.tia@gmail.com 012 900 091 Dr. Sim Kimsan Director of Resource Mobilization, NAA kimsansim68@yahoo.com 017 611 111		Mr. Oul Nak
10. Infrastructure and       Regional Integration	H.E. Tram Iv Tek Minister, MoPWT	Mr. Itsu Adachi Chief Representative, JICA(Lead Facilitator) Mr Takashi ITO, Senior Representative, in charge of infrastructure (responsible for TWG-IRI)	H.E. Pheng Sovicheano Under Secretary of State, MoPWT Head of the TWG Secretariat psovicheano@online.com.kh 012 900 760 Mr. Sar Vutha Senior Officer of IRI TWG-Ssarvutha@online.com.kh 078 999 595 012 878 826	Mr Daisuke Fukuzawa Representative Fukuzawa.daisuke@jica.go.jp Mr. Say Bora Program Officer, JICA saybora@jica.go.jp	Ms. Phana Veunida
11. Land	H.E. Sar Sovann Secretary of State, MLMUPC	Dr. Ludgera Klemp Counselor, Head of Cooperation German Embassy	H.E. Tep Thorn Director General, MLMUPC Vice Chair of TWG tepthorn@yahoo.com Mr. Tou Sothou Head of the TWG Secretariat thouraden@yahoo.com 012 792 777 Mr. Lor Salath Advisor to TWG-Land salathlor@ymail.com 012 557 496		Mr. Samreth Chedthaphirum
12. Legal and Judicial       Reform	H.E. Ang Vongvatana Minister, MoJ	Ms. Wan-Hea Lee Representative, OHCHR	H.E. Chin Malin Under Secretary of State Head of the TWG Secretariat chinmalin@yahoo.com 061 666 778 Deputy Heads of the TWG Secretariat 1. H.E. Pen Pich Saly pichsaly@hotmail.com 095 779 267 2. Ms. Pen Somethea buon_somony@yahoo.com 012 955 053	Catherine Phuong Head, Rule of Law Unit OHCHR cphuong@ohchr.org Mr. Hourn Vanhorn MoJ 099 333 616	Mr. Phon Samphors
13. Mine Action	H.E. Prak Sokhonn Minister, MoPTC	Mr. Napoleon Navarro Deputy Country Director, UNDP	H.E. Chan Rotha Deputy Secretary General, CMAA Head of the TWG Secretariat chanrotha@cmaa.gov.kh 012 850 757 Mr. Prom Serey Audom Assistant of TWG-MA Secretariat audom@cmaa.gov.kh 092 456 778		Mr. Samreth Chedthaphirum
14. Partnership &       Harmonization	H.E. Chhieng Yanara Minister Attached to the PM and Secretary General of CRDB/CDC	Ms. Setsuko Yamazaki Country Director, UNDP Ms. Kristina Kühnel Head of Development Cooperation, Embassy of Sweden Mr. Klas Rasmusson Counselor, Embassy of Sweden	H.E. Chou Heng Director of Aid Coordination Policy Department Head of the TWG Secretariat chou.heng@crdb.gov.kh 012 266 803 Ms. Ly Sokleap TWG Secretariat ly.sokleap@crdb.gov.kh 012 507 292	UNDP office: 023 216 167 (ext. 142)	Mr. Oul Nak
15. Planning and Poverty       Reduction	H.E. Tuon Thavrak Secretary of State, MOP H.E. San Sy Than Secretary of State, MOP	Ms. Claire Van Der Vaeren UN Resident Coordinator Mr. Alassane Sow Country Manager, World Bank	H.E. Mr. Theng Pagnathun Director General, MOP Head of the TWG Secretariat pagnathun@gmail.com 012 899 313 Mr. Poch Sovanndy Deputy Director General MOP sovanndypoch@gmail.com 012 931 264	Mr. Peter Prix UN Coordination Officer Office of the United Nations Resident Coordination (RCO) peter.prix@one.un.org Tel: 023 216 167 (ext. 122) Mob: 012 218 329 Mr. Neak Samsen Poverty Specialist, World Bank sneak@worldbank.org	Ms. Reth Krisna
16. Private Sector       Development	H.E. Sok Chenda Sophea Minister Attached to the PM Secretary General, CDC Secretary General of PSD Committee	N/A	Mr. Suon Sophal Deputy Director of Public Relations & Promotion, CIB Head of the TWG Secretariat cdc.cib@online.com.kh sophalsuon@gmail.com 017 937 788 H.E. Mr. Nuth Unvoara Director General voanra@gmail.com 099 902 345		Mr. Mok Puthy
17. Public Administration       Reform	H.E. Mr. Youk Bunna Secretary of State, MCS	Ms. Leah April Senior Public Sector Management Specialist, World Bank Ms. Birgit Strube First Secretary, Deputy Head of Cooperation, German Embassy	H.E. Kong Sophy Director General Ministry of Civil Service Head of the TWG Secretariat kong_so_phy@yahoo.com 012 488 185 Ms. Phlek Ryneth Director of Development Partners Coordination Unit, MCS phlek_ryneth@yahoo.com 012 800 510		H.E. Chou Heng
18. Public Financial       Management	H.E. Aun Porn Moniroth Minister, MEF	Ms. Leah April Senior Public Sector Management Specialist, World Bank Mr. Christian Provoost Attach (Aid Effectiveness, Budget Support and Public Finance Management), EU	H.E. Sok Saravuth Under Secretary of State, MEF Head of the TWG Secretariat soksaravuth@pfm.gov.kh 012 515 577 Secretariat: 023 430 791	Mr. Sodeth Ly Economist and PFM Officer, World Bank sly@worldbank.org Mr. Suhas Joshi IMF Regional PFM Advisor sjoshi@imf.org	H.E. Chou Heng
19. Rural Water Supply       Sanitation Hygiene	H.E. Chea Sophara Minister, MoRD Chair of TWG H.E. Try Meng Secretary of State, MoRD Vice Chair of TWG	Ms. Rana Flowers Representative, UNICEF	Mr. Chreay Pom Head of the TWG Secretariat chreaypom@gmail.com 012 826 102 Dr. Mao Saray Deputy Head of Secretariat saraymao@gmail.com 012 558 558	H.E. Sao Chivoan Secretary of State, MoRD saochivoan@online.com.kh	Mr. Oul Nak

Link 1 Dropbox        : Download

Link 2 Box               : Download
Link 3 Google Drive: Download

Funny Kids Playing with Balls Taking Bath Playground

Funny Kids Playing with Balls Taking Bath Playground 

How to Get Paid from Google Company

There are many ways to earn money from Google company, but one way which is effective and free is through Google AdSense. Here are some tips:

1. យើងត្រូវមាន Website ផ្ទាល់ខ្លួន​ ហើយអាចកែប្រែ HTML code បាន។ ការកែប្រែ HTML code នោះគឺដើម្បីឲ្យការផ្សព្វផ្សាយរបស់យើង បង្ហាញនៅលើ Website នោះ។
2. ប្រសិនបើយើងអត់មាន Website ផ្ទាល់ខ្លួនទេ យើងបង្កើត Blogger ជំនួស។
3. ត្រូវមានគណនី​ដែលអនុម័តដោយ Google AdSense ។ Need Help? Visit Google AdSense
   
4. ត្រូវដាក់ព័ត៌មានទាក់ទាញនៅលើ​ website របស់យើង ដើម្បីឲ្យមានអ្នកមើលច្រើន។
5. ត្រូវចេះបង្កើត Tag ដើម្បីងាយស្រួលឲ្យអ្នកស្រាវជ្រាវអាចរកព័ត៌មានលឿន។ Need help!? Visit: Google Tag Manager 
6. ចុះឈ្មោះ គេហទំព័ររបស់អ្នក លើ Google WebMaster Tool ដើម្បី ឲ្យទំព័ររបស់អ្នក អាចគេរកឃើញលើ Google Search.
7. ចាប់ផ្តើមសន្សំលុយ រាល់មានអ្នកចុចមើល Website យើង

បើមិត្តទាំងអស់គ្នាចង់យល់ដឹងបន្ថែម កុំភ្លេចទាក់ទងមកខ្ញុំណា។

English Learning Materials

It was found that some of you are not rich enough to purchase expensive learning books for improving English language, I found useful old English learning material for sharing. Please following below.

English Learning Material Included:

1. English Tests Material (GRE, TOEFL, IELTS, General English Improving Material)
2. EnglishPro.shiva.om
3. IELTS Preparation
4. IELTS1 Test with Audio
5. Podcasts in English: Source from: http://www.podcastsinenglish.com/
6. TOEFL IELTS Toolkit - Exams, dictionaries, reading samples, vocab

All materials are copyright. Please use them for study only, not for business purpose.

Link 1 Dropbox        : Download
Link 2 Box               : Download
Link 3 Google Drive: Download

Old Political Culture vs New Political Culture

វប្បធម៌នយោបាយចាស់(Old Political Culture)
១. ធ្វើនយោបាយដើម្បីដំណែង
២. លើកសរសើរមេដឹកនាំជាវីរៈជន (One Man Show)
៣. ស្វែងរកប្រជាប្រិយភាពបុគ្គលដឹកនាំ 
៤. អំណាចបុគ្គលក្នុងការគ្រប់គ្រង
៥. លាបពណ៌គេឯងឲ្យអាក្រក់ដើម្បីឈ្នះ
៦. នយោបាយប្រជាភិថុតនិងបោកប្រាស់
៧. ចោទប្រកាន់អ្នកដ៏ទៃគ្មានការពិត
៨. ដឹកនាំផ្អែកលើអារម្មណ៏និងមិនផ្អែកលើព័ត៌មានវិទ្យាសាស្រ្ត
៩. ជួយគាំទ្រគ្នា(Patron-Client Network)
១០. ប្រើប្រាស់តុលាការដើម្បីបំបាក់គូរប្រកួត
១១. បុក ចាញ់សម្លាប់ដើម្បីបំបាត់ប្រជាប្រិយភាព
១២. សម្លុតអ្នកដ៏ទៃថាមានតែខ្លួនអាចដឹកនាំបាន
១៣. ទិញអ្នកបោះឆ្នោត និងសន្យាបោកប្រាស់
ដើរតាមមេដឹកនាំដោយមិនពិចារណ

វប្បធម៌នយោបាយសម័យទំនើប (New Political Culture)
១. ធ្វើនយោបាយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម
២. កសាងប្រជាប្រិយភាពស្ថាប័ននិងសមាជិកច្រើនរូប
៣. អំណាចសម្រេចចិត្តរបស់តំណាងពលរដ្ឋនិង បើកទូលាយក្នុងការចូលរួមសម្រេចចិត្ត
៤. សារនយោបាយផ្អែកលើទិន្នន័យវិទ្យាសាស្រ្ត
៥. រៀបចំច្បាប់ គោលការណ៏ដោយមានការចូលរួមពីតំណាងពលរដ្ឋ
៦. រៀបចំឲ្យមានសមភាពយុវជន (៣៣%យុវជន)
៧. រៀបចំឲ្យមានសមភាពស្រ្តី (៥០%ស្រ្តី)
៨. ប្រកួតប្រជែងបេក្ខភាព គ្រប់ថ្នាក់ដឹកនាំ
៩. ដឹកនាំប្រកបដោយតម្លាភាពនិងទទួលខុសត្រូវ
១០. វាយតម្លៃស្ថាប័នដើម្បីកែលំអរដំណើរការងារ
១១. រីករាយ គោរពអ្នករិះគន់និងទទួលយកយោបល់
១២. មិនរើសអើងសមាជិកគណបក្សផ្សេងៗដែលមិនគាំទ្រខ្លួន
១៣. បណ្តុះបណ្តាលសមត្ថភាពសមាជិកនិងសកម្មជន

គិតដោយស៊ីជម្រៅ និងរកគំនិតផ្តួចផ្តើមថ្មីៗដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា

Elements for Research, Monitoring and Evaluation

សារៈសំខាន់នៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវ តាមដាននិងវាយតម្លៃ (Research, Monitoring and Evaluation)

ក្នុងការរៀបចំច្បាប់ (Law Making) គោលនយោបាយ(Policy Formulation) ផែនការ យុទ្ឋសាស្រ្ត (Strategic Planning) ការគ្រប់គ្រង (Management) និងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តសំខាន់ៗ (Major Decision Making) ជាប្រចាំ ប្រាកដជាត្រូវការព័ត៌មានជា ពិសេសព័ត៌មានដែលចេញពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមលក្ខណវិទ្យាសាស្រ្ត(Scientific Survey) តាមដាននិងវាយតម្លៃដែលមានប្រព័ន្ឋត្រឹមត្រូវ (M&E System and Tools)។ប្រទេសមួយដែលខ្វះទិន្នន័យ (Lack of scientific Information) ខ្វះសមត្ថភាពប្រើប្រាស់ទិន្នន័យ(Low Capacity in using statistics) និងមិនប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដើម្បីធ្វើសេចក្តី សម្រេចចិត្តទេ(Turn the blind eyes to statistics) ប្រទេសនោះច្បាស់ជាដើរលើផ្លូវខុស មិនបានឆ្លើយតមទៅ អាទិភាព ជាតិទេ និងសេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋនោះទេ។ លើសពីនេះទៅទៀត អ្នកនយោបាយដែលខ្វះសមត្ថភាពប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដើម្បីរៀបចំគោលនយោបាយរបស់គណបក្ស និងមិនបានប្រើប្រាស់ព័ត៌មានធ្វើសេចក្តី សម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយរបស់ខ្លួននោះទេ នោះជាអ្នកនយោបាយ ប្រជាភិថុត និងបោកប្រាស់រាស្ត្រ។

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវសំខាន់ៗដែលគួរកែលំអរ និងមានការចូលរួមធ្វើ និងប្រើប្រាស់នោះរួមមានៈ
1. Demographic Census or Population Census 1998, 2008 and 2018, MoP, www.mop.gov.kh
2. Cambodia Socio-Economic Census(CSES) 2004, 2006, 2009, 2012 and 2015, MoP, www.mop.gov.kh
3. Poverty Assessment 2013, MoP and World Bank
4. Cambodia Health Demographic Survey (CDHS) 2000, 2005, 2010 and 2015, MoH, www.moh.gov.kh, MoP, www.mop.gov.kh
5. Gender Assessment (Fair Share )2004, 2008, 2012, MoWA,www.mowa.gov.kh MoP, www.mop.gov.kh
6. Industry Census 2011, MoP, www.mop.gov.kh
7. Agriculture Census 2014, MoAFF, www.moaff.gov.kh, MoP,www.mop.gov.kh
8. Common Country Assessment-CCA 2009, 2014, UNDAF, UN,www.undp.org
9. Other Sectorial Research and Surveys.

លើសពីនេះទៅទៀត យើងទាំងអស់គ្នាគួរជួយកែលំអរប្រព័ន្ឋព័ត៌មានដែលមានស្រាប់ (Passive Surveillance) និងចូលរួមពេញលេញក្នុងការផ្តល់យោបល់ រិះគន់ប្រកបដោយន័យស្ថាបនាលើប្រព័ន្ឋនិន្នន័យដែលមានស្រាប់ដូចខាងក្រោមៈ 

1. EMIS (Education Management Information System) MoEYS,www.moeys.gov.kh
2. HIS (Health Information System), MoH, www.moh.gov.kh
3. FMIS (Financial Management Information System), on the process of development, MoEF, www.moef.gov.kh
4. CDB (Commune database System), mop, www.mop.gov.kh, NCDD ,www.ncdd.cbd.gov.kh
5. Aid Effectiveness Report, 2011, 2012, 2013, MoP, www.mop.gov.kh, NGO Forum on Cambodia
6. CMDG Reports (Cambodia Millennium Development Goal) 2011, 2012, 2013, MoP, www.mop.gov.kh , UNDP-Cambodia, www.undp.org
7. Human Development Index(HDI), MoP, www.mop.gov.kh , UNDP,www.undp.org
8. ID-POOR Surveys, MoP, www.mop.gov.kh, GIZ, URC
9. Cam.Info and Del.Info, MoP, www.mop.gov.kh UNICEF-Cambodia,www.unicef.org
10. Other passive surveillance and surveys.
ដូចនេះ សង្ឃឹមថា អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ អ្នកសិក្សា អ្នកនយោបាយ អ្នកដឹកនាំ និងសាធារណជនចាប់ផ្តើមចូលរួមកែលំអរ ឲ្យតម្លៃ និងប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលមានលក្ខណវិទ្យាសាស្រ្តទាំងនោះដើម្បីធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។
ការពិភាក្សា និងជជែកគ្នាដោយផ្អែកលើទិន្នន័យដែលមានភាពត្រឹមត្រូវ មានលក្ខណវិទ្យាសាស្រ្ត អាចទាញយើងទាំងអស់គ្នាឲ្យដើរលើ ផ្លូវដែលត្រឹមត្រូវនិងកាត់បន្ថយជម្លោះផ្ទៃក្នុង និងជម្លោះមតិ។

Source: Dr. Kem Ley, Researcher.

Potential Risks for Opposition Party for National Election 2017-2018

វាសនាគណបក្សប្រឆាំងមុនបោះឆ្នោត២០១៧និង២០១៨

Potential Risks for Opposition Party

តើគណបក្សប្រឆាំងអាចមានរូបរាងបានប្រកួតនៅឆ្នាំ២០១៧ និង២០១៨ដែរឫទេ? ចម្លើយពិបាកធ្វើការប៉ាន់ស្មានណាស់។
យុទ្ឋសាស្ត្រ Downfall របស់គណបក្សកាន់អំណាចតែងតែ ប្រើប្រាស់ផ្ដួលរំលំគូរប្រកួតតាមរយៈ ១. ចាប់ត្រីស្អុយរបស់ខ្លួនដាក់ក្នុងកន្រ្តកអ្នកដទៃ ២. យុទ្ឋសាស្រ្តច្រេះស៊ីដែក ៣. បំបែកដើម្បីគ្រប់គ្រង ៤. រំលាយដើម្បីជោគជ័យ និង ៥. ស្វាស៊ីបាយ លាបមាត់ពពែ ។ល។

១. ចាប់ត្រីស្អុយដាក់កន្រ្តកអ្នកដទៃ

ជីវិតនយោបាយរបស់គណបក្សកាន់អំណាចបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងដែលពិបាកស្រោចស្រង់មកវិញតាមរយៈកំណែទំរង់ស៊ីជម្រៅណាស់ ពីព្រោះកន្លងមកប្រមុខរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់អះអាងថាបើមិនកំណែទំរង់ទេនឹងស្លាប់។ ដុះក្អែលគ្រួសារនិយមតាមក្រសួង អង្គភាពមិនចេញ វេទិកាសាធារណមិនមានប្រសិទ្ឋិភាពច្រើន ក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិមិនសូវទៅមុខ រុះរើយន្តការអន្តរក្រសួងពីទីស្តីការរដ្ឋមន្រ្តីទៅក្រសួងដើមវិញក៏ពិបាកវាយតម្លៃ។ល។តើត្រូវធ្វើដូចម្តេចទៅ?
ព្យាយាមចាប់ត្រីស្អុយដាក់ក្នុងកន្រ្តកអ្នកដទៃ (បញ្ចុះបញ្ចូលតំណាងរាស្រ្តគណបក្សប្រឆាំងដើម្បីអនុម័តច្បាប់បោះឆ្នោតជាតិ និងច្បាប់គជបដ៏អាក្រក់បំផុត) នេះជាត្រីស្អុយបំផុតដែលអាចឆ្លងរោគ។ ត្រីស្អុយកំពុងបន្តទៅអនុម័តច្បាប់ព្រៃដូចជា ច្បាប់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល សមាគម ច្បាប់សហជិព ច្បាប់ប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មអីនធឺណែត ។ល។

២. យុទ្ឋសាស្រ្តច្រេះស៊ីដែក

ពាក្យខ្មែរធ្លាប់និយាយថា ចិញ្ចឹមមនុស្ស២០ឆ្នាំ ប្រើតែមួយថ្ងៃ មានន័យថាគណបក្សជាតិខ្មែរធ្លាប់មានជម្លោះ និងប្តឹងទៅតុលាការដែលពេលនោះ មនុស្សដែលមានម្ចាស់ត្រូវឈ្នះ និងដឹកនាំគណបក្សជាតិខ្មែរតែសំណាងមិនល្អក៏រលាយខ្លួនឯង។ គណបក្សកាន់អំណាចអាចប្រើប្រាស់មនុស្សរបស់ខ្លួនបំបែកគណបក្សប្រឆាំងតាមរយៈប្តឹងទៅតុលាការដើម្បីយកគណបក្សជាកម្មសិទ្ឋិរបស់ខ្លួន។ រូបមន្តចាស់អាចទៅរួចក្នុងពេលដែលមេរៀនដែលជា បទពិសោធន៏មិនត្រូវបានយកមកសិក្សាឲ្យបានម៉ត់ចត់និងមិនបានរៀបចំផែនការកាត់បន្ថាយហានិភ័យទាំងនេះ។

៣. បំបែកដើម្បីគ្រប់គ្រង

ភ្នំមួយមិនអាចមានខ្លាពីរជាពាក្យមិនល្អ ដែលថ្នាក់ដឹកនាំខ្មែរតែងតែ យកមកកាច់បំបាក់ដៃគូររបស់ខ្លួន តែទីបំផុតក្លាយជាមនុស្សឯកកោ និងនាំឲ្យស្ថាប័នរបស់ខ្លួនបានបាត់បង់ធនធានមនុស្សកាន់តែច្រើនទៅៗ។ ជាទូទៅគណបក្សកាន់អំណាចសិក្សាពីផ្ទៃក្នុងគណបក្សប្រឆាំង ហើយតែងតែប្រើប្រាស់របៀបទំលើទ្រនុមមួយឲ្យជាប់ហើយធាក់មែកឈើម្ខាងទៀតរហូតដល់បាក់។ នេះគួរពិចារណាដែរ ក្នុងការធ្វើជាដៃគូរយូអង្វែងតាមរយៈការកសាងគោលការគ្រឹះក្នុងការចាប់យកប្រយោជន៏សាធារណជន។ ទ្រឹស្តីនេះគួរបោះបង់ចោលទាំងស្រុងពីព្រោះ ការគិតគួរតាមបែបចូលរួម និងការចែករំលែកតួរនាទីរៀងៗ ខ្លួនដើម្បីគ្រប់គ្រងវាប្រសើរជាងចង់ល្បីម្នាក់ឯងក្នុងនាមជាប្រធានគណបក្សប្រឆាំងលើគំនរទុក្ខសាធារណជននោះ។

៤. រំលាយដើម្បីជោគជ័យ

ច្បាប់បោះឆ្នោតជាតិថ្មីដែលអាក្រក់ជាពិសេសត្រង់មាត្រា១៦២ (បទល្មើសបុគ្គលជាន់ខ្ពស់ជាបទល្មើសគណបក្សដែលអាចឲ្យគជបហាមឃាតគណបក្សណាមួយមិនឲ្យឈរឈ្មោះ ឫរំលាយគណបក្សនោះចោលបាន។ បទពិសោធន៏គណបក្សថៃរ៉ាក់ថៃត្រូវបានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនញ្ញថៃរំលាយចោលមុនការបោះឆ្នោត។ មេរៀននេះគួរគណបក្សប្រឆាំងរៀននិងយកមកកាត់បន្ថយហានិភ័យក្នុងពេលមានបញ្ហានេះកើតឡើង។ គណបក្សប្រឆាំងអាចត្រូវបានមិនឲ្យឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោត ឫត្រូវរំលាយចោលដោយប្រការណាមួយមុនបោះឆ្នោត២០១៧ ឫ២០១៨។

៥. ស្វាស៊ីបាយ លាបមាត់ពពែ

តាំងពីសម័យដើម មានអ្នកនយោបាយមិនល្អយកបាយ ដែលខ្លួនបរិភោគហើយទៅលាបមាត់ជនស្លូតត្រង់ច្រើនណាស់ ហើយអ្នកទាំងអស់នោះត្រួវបានចាប់ដាក់គុក សម្លាប់ចោល ឫដោយសារតែមានការភ័យក្លាចក៏រត់ចោលស្រុកតែម្តងទៅ។ មុនបោះឆ្នោត២០១៣ ប្រមុខដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាច ធ្លាប់និយាយថា មានចលនាផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលចំនួន៥នៅក្រៅប្រទេស ឫនៅតាមជាយដែន បើកងកំលាំងចូលចាប់សមាជិកណាម្នាក់ក្នុងគណបក្សប្រឆាំង សូមកុំមានការភ្ញាក់ផ្អើល។ តើអ្នកណាជាអ្នកបង្កើតចលនានោះ។ តាមពិត មានចលនាមួយដែលត្រូវបានចោទថាជាចលនា ផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដែរ តែពេលនេះបានអនុញ្ញាតិឲ្យមេចលនាបានចូលស្រុក ហើយដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងស្របច្បាប់។ ស្វាស៊ីបាយលាបមាត់ពពែនៅតែអ្នកនយោបាយខ្មែរយកមកប្រើដើម្បីធ្វើបាបជនស្លូតត្រង់ជាពិសេសយុវជន។ គណបក្សប្រឆាំងអាចត្រូវបានស្វាយកបាយមកលាបមាត់ដើម្បីរំលាយគណបក្សចោលមុនការបោះឆ្នោត២០១៧ ឫ២០១៨។
សូមកុំឲ្យជួបវាសនាបែបនេះពីព្រោះយើងមិនត្រឹមចង់ឃើញការប្រកួតប្រជែងមួយដោយស្មើភាព និងយុត្តិធម៌បំផុតនោះទេ តែថែមទាំងចង់ឲ្យមានតល្យភាពអំណាចរដ្ឋទៀតផង។

ដំណោះស្រាយ

១. ក្រុមបាល់ទាត់ប្រទេសអាឡឺម៉ង់ បានឈ្នះបាល់ទាត់ពិភពលោកឆ្នាំ២០១៤ដោយសារតែការងារក្រុមមានប្រសិទ្ឋិភាព និងចេះចែកតួរនាទីគ្នាលេងបានល្អ ដោយមិនចាំបាច់មានកីឡាករណាម្នាក់ល្បីលើសគេឡើយ។ និរន្តរភាពគណបក្ស និងជ័យជំនះគណបក្សជាការចូលរួមរបស់អ្នកគាំទ្រ សកម្មជន និង សាធារណជនគ្រប់រួប មិនមែនដោយសារនាក់ណាម្នាក់នោះទេ។
២. អ្នកដឹកនាំល្អគឺជាអ្នកដែលរៀបចំអ្នកបន្តវេនបានច្រើន ទាន់ពេលវេលានិងល្អជាងខ្លួនជានិច្ច។
៣.រៀបចំផែនការការកាត់បន្ថាយហានិភ័យដែលបានរៀបរាប់ខាងលើឲ្យបានទាន់ពេលវេលាតាមរយការចូលរួមពេញលេញពីសមាជិករបស់ខ្លួន។

Source: Dr. Kem Ley, Researcher.