Elements for Research, Monitoring and Evaluation

សារៈសំខាន់នៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវ តាមដាននិងវាយតម្លៃ (Research, Monitoring and Evaluation)

ក្នុងការរៀបចំច្បាប់ (Law Making) គោលនយោបាយ(Policy Formulation) ផែនការ យុទ្ឋសាស្រ្ត (Strategic Planning) ការគ្រប់គ្រង (Management) និងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តសំខាន់ៗ (Major Decision Making) ជាប្រចាំ ប្រាកដជាត្រូវការព័ត៌មានជា ពិសេសព័ត៌មានដែលចេញពីការសិក្សាស្រាវជ្រាវតាមលក្ខណវិទ្យាសាស្រ្ត(Scientific Survey) តាមដាននិងវាយតម្លៃដែលមានប្រព័ន្ឋត្រឹមត្រូវ (M&E System and Tools)។ប្រទេសមួយដែលខ្វះទិន្នន័យ (Lack of scientific Information) ខ្វះសមត្ថភាពប្រើប្រាស់ទិន្នន័យ(Low Capacity in using statistics) និងមិនប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដើម្បីធ្វើសេចក្តី សម្រេចចិត្តទេ(Turn the blind eyes to statistics) ប្រទេសនោះច្បាស់ជាដើរលើផ្លូវខុស មិនបានឆ្លើយតមទៅ អាទិភាព ជាតិទេ និងសេចក្តីត្រូវការរបស់ពលរដ្ឋនោះទេ។ លើសពីនេះទៅទៀត អ្នកនយោបាយដែលខ្វះសមត្ថភាពប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដើម្បីរៀបចំគោលនយោបាយរបស់គណបក្ស និងមិនបានប្រើប្រាស់ព័ត៌មានធ្វើសេចក្តី សម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយរបស់ខ្លួននោះទេ នោះជាអ្នកនយោបាយ ប្រជាភិថុត និងបោកប្រាស់រាស្ត្រ។

ការសិក្សាស្រាវជ្រាវសំខាន់ៗដែលគួរកែលំអរ និងមានការចូលរួមធ្វើ និងប្រើប្រាស់នោះរួមមានៈ
1. Demographic Census or Population Census 1998, 2008 and 2018, MoP, www.mop.gov.kh
2. Cambodia Socio-Economic Census(CSES) 2004, 2006, 2009, 2012 and 2015, MoP, www.mop.gov.kh
3. Poverty Assessment 2013, MoP and World Bank
4. Cambodia Health Demographic Survey (CDHS) 2000, 2005, 2010 and 2015, MoH, www.moh.gov.kh, MoP, www.mop.gov.kh
5. Gender Assessment (Fair Share )2004, 2008, 2012, MoWA,www.mowa.gov.kh MoP, www.mop.gov.kh
6. Industry Census 2011, MoP, www.mop.gov.kh
7. Agriculture Census 2014, MoAFF, www.moaff.gov.kh, MoP,www.mop.gov.kh
8. Common Country Assessment-CCA 2009, 2014, UNDAF, UN,www.undp.org
9. Other Sectorial Research and Surveys.

លើសពីនេះទៅទៀត យើងទាំងអស់គ្នាគួរជួយកែលំអរប្រព័ន្ឋព័ត៌មានដែលមានស្រាប់ (Passive Surveillance) និងចូលរួមពេញលេញក្នុងការផ្តល់យោបល់ រិះគន់ប្រកបដោយន័យស្ថាបនាលើប្រព័ន្ឋនិន្នន័យដែលមានស្រាប់ដូចខាងក្រោមៈ 

1. EMIS (Education Management Information System) MoEYS,www.moeys.gov.kh
2. HIS (Health Information System), MoH, www.moh.gov.kh
3. FMIS (Financial Management Information System), on the process of development, MoEF, www.moef.gov.kh
4. CDB (Commune database System), mop, www.mop.gov.kh, NCDD ,www.ncdd.cbd.gov.kh
5. Aid Effectiveness Report, 2011, 2012, 2013, MoP, www.mop.gov.kh, NGO Forum on Cambodia
6. CMDG Reports (Cambodia Millennium Development Goal) 2011, 2012, 2013, MoP, www.mop.gov.kh , UNDP-Cambodia, www.undp.org
7. Human Development Index(HDI), MoP, www.mop.gov.kh , UNDP,www.undp.org
8. ID-POOR Surveys, MoP, www.mop.gov.kh, GIZ, URC
9. Cam.Info and Del.Info, MoP, www.mop.gov.kh UNICEF-Cambodia,www.unicef.org
10. Other passive surveillance and surveys.
ដូចនេះ សង្ឃឹមថា អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ អ្នកសិក្សា អ្នកនយោបាយ អ្នកដឹកនាំ និងសាធារណជនចាប់ផ្តើមចូលរួមកែលំអរ ឲ្យតម្លៃ និងប្រើប្រាស់ទិន្នន័យដែលមានលក្ខណវិទ្យាសាស្រ្តទាំងនោះដើម្បីធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត។
ការពិភាក្សា និងជជែកគ្នាដោយផ្អែកលើទិន្នន័យដែលមានភាពត្រឹមត្រូវ មានលក្ខណវិទ្យាសាស្រ្ត អាចទាញយើងទាំងអស់គ្នាឲ្យដើរលើ ផ្លូវដែលត្រឹមត្រូវនិងកាត់បន្ថយជម្លោះផ្ទៃក្នុង និងជម្លោះមតិ។

Source: Dr. Kem Ley, Researcher.